Pofufuza ZOKHUDZA ZABWINO za anthu awiri opeka a LY TOET ndi XA XE

Kumenya: 439

Phatikizani Pulofesa, Dokotala wa Mbiri HUNGA NGUYEN MANH
Dzina la Nick: Akavalo onyamula katundu kumudzi waku yunivesite
Cholembera: Chikumbu

Xa Xe : Ngati aliyense molimbikira amasunga chignon yake monga inu ndiye, awonongeke! Onse ometa tsitsi amafa.

Ly Toet: Ngati aliyense ali ndi tsitsi lofanana ndi lanu, ndiye, ngakhale atakhala kuti sawasunga mosasunthika, ometa onse angathe kufa ndi njala chimodzimodzi.

(TodayMagazini ya nambala 54 - Ngay Ayi's [Ngày Nay] sketch choseketsa - Lamlungu Epulo 11, 1937 - P.209)

     Ly Toet [Lý Toet] ndi Xa Xe [Xã Xệ] ndi anthu awiri osagwirizana. Ali ndi zilembo zofananira koma ndi zigawo zosiyanasiyana: Xa Xe [Xã Xệ] ndizowopsa (onani chithunzi,, woweta mumphika, wokhala ndi ndevu zopanda ndevu, komanso mutu ngati dazi ngati kokonati, wokhala ndi tsitsi lozungulira lamasamba okha.

     Koma Ly Toet [Lý Toet], ndi wokonda khungubwe komanso wowonda ngati nsomba yodulira, ndi ndevu zake zochepa zokhala ndi adyo ngati babu la chignon. Nthawi zonse akapita. Ly Toet [Lý Toet] amakhala atavala zovala zamtunduwu ndipo salephera kutengera ambulera yake.

Mafotokozedwe: Ly Toet Ly Toet [Lý Toet] amavala zovala zamtundu
ndipo salephera kupita ndi ambulera yake

Mafotokozedwe : Xa Xe's [Xã Xệ] chithunzi zochokera Phong Hoa [Phong Hoa] (Mawongoleredwe ndi Mwambo) magazini
- nambala 95 ya pa Epulo 27, 1934 - Tsamba 1.

Xa Xe [Xã Xệ] (kufunsa wogulitsa): Kodi muli ndi chipeso chilichonse cha dzino limodzi? Ndili ndi tsitsi limodzi lokha. (Kuchokera ku magazini ya Today - kope nambala 59 lofalitsidwa pa May 16, 1937 - tsamba 331).

     Owerenga a Phong Hoa [Phong Hoa] (Mawongoleredwe ndi Mwambo) Magazini a mlungu ndi mlungu nthawi imeneyo nthawi zambiri amakumana ndi anthu awiri, omwe anali omasuka komanso olimba mtima, ndipo ankawoneka ngati abale awiri achiberekero, obadwira North. The Phong Hoa [Phong Hoa] Magazini a mlungu uliwonse anali magazini yoseketsa, yofalitsidwa ndi Wokha Luc Van Doan [Tili ndi Lực Văn Đoàn] (Gulu Lophunzira Lodzithandizira). Pambuyo pake, pomwe magazini yamlungu Phong Hoa [Phong Hoa] adakhala Ngay Ayi [Ngày Ayi] (Magazini a lero), awiriwa adati anthu omwe adagwirabe ntchito adachitabe gawo lalikulu m'magazini yodziwika bwino ija. Chifukwa cha mfundo imeneyi, komanso pokhudza kukhalapo kwa anthu awiriwa, owerenga ngakhalenso Wokha Luc Van Doan [Tili ndi Lực Văn Đoàn] adalakwitsa polankhula za ojambula awiri omwe adawabala.

    Chifukwa chake, kodi tikudziwa chiyani za nkhondo ya anthu awiriwa? Kufufuza komwe anachokera kumawoneka ngati kosangalatsa.

     Pafupifupi zaka 70 zapitazo, a Phong Hoa [Phong Hoa] Magazini ya mlungu ndi mlungu anakonza mpikisano wojambula zithunzi zokongola. Panthawiyo, wolemba Koma Son - cholembera dzina la Le Minh Duc [Le minh Duc] - Mai. Ayi Lan'[Li Lan] m'bale ndi mkonzi wamkulu wa magazini yotchuka ya saturiki ku South, yemwe anali waluso kwambiri wamatsenga, adatumiza zojambula ku North kuti achite nawo mpikisano (*). Chojambula ichi chikuwonetsa Ly Toet [Lý Toet] ndi Xa Xe [Xã Xệ] atayimirira pa mlatho wolemera ndipo pansi pake, wina adapeza mawu otsatira:

"Xa Xe [Xã Xệ]: Chabwino Bac Ly (Mr. Ly): Tikadati tiyetse awiriawiri, sipakanakhala vuto!"

___________
(*Malinga ndi TU KENH - Kodi tiyenera kukonza zidindo za Ly Toet [Lý Toét] ndi Xa Xe [Xã Xệ] - nyuzipepala ya Binh Minh [Bình Minh] (Pansi) - Saigon Mau Than [Sài Gòn Mậu Thân] Spring 1968 - p. 12.

     Kusiyana kwakukulu pakati pa kulemera kwa matupi awiri a anthu awiriwa ndi kopeka komanso kuseka kwa anthu osalakwa panthawiyo. Kodi kulemera wamba kungagawidwe pawiri? Chojambula chomwe chatchulidwa pamwambapa chinapambana mphoto yoyamba ndipo chinajambulidwa patsamba loyambirira la Phong Hoa (timanyalanyaza kuchuluka kwa nkhaniyo). Kuyambira nthawi imeneyo kupita m'tsogolo, chiyembekezo cha anthu awiri osiyanawa chagwirizana kwambiri - Monga filimu yamakono "Mafuta ndi Skinny”Kuchokera ku France kupita kudziko lathu m'ma 30 kapena 40. Ndipo, kuyambira pamenepo, anthu awiriwo Ly [mo-] ndi Xa [Xa] adazunzidwa ndi Tu Luc Van Doan [Tili ndi Lực Văn Đoàn] gulu lolemba, ndipo mwana “Xa Xe"[Xã Xệ] atabadwa anali atapatsidwa dzina la kholo lawolo m'malo mwa dzina la abambo ake.

     Monga chochitika chapadera, owerenga angapo, okhala ndi zolocha zina, adapanganso maukadaulo awiriwo, zomwe zimapangitsa kuti a French East aziona ngati oyimira odziimira ku Vietnam.

     Nthabwala za chiwerengero chimenechoojambula amateur”Inali yokhudza zikhalidwe zoyambirira za anthu omwe atchulidwa pamwambapa - mwachitsanzo adakopa mutu wa Xa Xe [Xã Xệ] ndikupangitsa kuti izioneka ngati matako a nkhumba yowotcha. Ndipo zinali zanzeru kwambiri pomwe tsitsi lapadera lidalipo Xa Xe'[Xã Xệ] mutu umawoneka chimodzimodzi ngati mchira wa nkhumba.

     Pambuyo pake, kubwereka fanizoli, Nyimbo [Kukhala ndi moyo] (Live) nyuzipepala yakale Saigon [Sài Gòn] anali m'modzi wolemba nkhani Kwa Van'[Tô Vân] mutu ndi matako a nyenyezi yokongola ya kanema Tham Thuy Hang [Kutha Thuý Hằng]. Njira yosiyanayi iyi yofanizira idagwiritsidwa ntchito ndi ndakatulo Tran Te Xuong [Kuchotsa Tế Xương]:

“Tren ghe ba madamu ndi vit
Duoi san Cu ngong dau"

(Pampando wake, mayi waku France adakweza bulu wake.

Pansi m'bwalomo, wachilolezo adagunditsa mutu wake).

- Kodi mwaonapo nkhumba iliyonse ikudutsa kuyambira m'mawa?
- Ayi, ndikukuwonani tsopano!
(Today magazine - nambala 58. - Man and Affair - Lamlungu pa Meyi 9, 1937 - tsamba 305)

     Zowawa Koma Mwana [Koma Sơn] anali atatenga Xa Xe [Xã Xệ] kwa Hanoi kuti apangitse kuti Ly Toet [Lý Toet], kotero ndikayitanidwanso kumwera, Xa Xe [Xã Xệ] anali atatenga Ly Toet [Lý Toet] pamodzi ndi iye. Chifukwa chake, Ly Toet [Lý Toet] ndi Xa Xe [Xã Xệ] adawonekera pa Trao Phung [Trào Phung] (Zauzimu) m'magazini ndi Kuyi Xuan [Cười Xuân] (Kuseka Kumasupe), monga akuwonetsera atakhala pamphasa ndikumwa limodzi. Ly Toet [Lý Toet] adatsanulira chakumwa cha Xa Xe [Xã Xệ] komanso Ndi Da's [Tản Đà] ndakatulo:

"Doi dang chan khan dang chan
Cat chen quynh rieng hoi ban Tri ndiy"

(Kodi moyo wanyansidwa kapena ayi?

Ndikukweza kapu yavinyo wokoma ndimangofunsa mnzanga wapamtima za izi).

Xa Xe [Xã Xệ]: Monga chonchi, tikukwaniritsa ntchito yathu
Ly Toet [Lý Toet]: Tsopano titha kulamula kwa apitawo athu.
(Kuchokera ku magazini ya Today - nambala 60 yofalitsidwa pa May 23, 1937 - tsamba 351).

     Kapu ya vinyo inakwezedwa, ndipo osasamala adanyowa Xa Xe'[Xã Xệ] mutu.

     Kukopeka kunapitilira limodzi ndi anthu awiri omwe amapita ku tawuni, ndipo anali atayambitsa Ly Toet [Lý Toet] kulakwitsa ngati, atawona chovala-chovalacho chomwe chidatayika chokochika kuchokera kuthumba la zinyalala, adawalakwitsa chifukwa chofuna bowa ndipo amafuna kupita nawo kwawo kuti akakhale zopereka.

     Monga gawo lapadera, pamakhala chithunzi chamanyazi choyipa, kuwonetsa chochitika chomwe Ly Toet [Lý Toet] anyamula botolo kuti akagule vinyo. Ali m'njira, modzidzimutsa anali ngati akufuna kusuntha ndipo anali kuyang'ana malo abwino atapezeka kuti ali ndi chikwangwani choti “musavutike”. Kenako anatsegula kapu ndikumwekera m'botolo kwinaku ndikulankhula kuti: "Zingandiletse bwanji: Sindikutulutsa zolakwika kunja konse".

     Malingaliro ndi malingaliro omwe tawatchulawa ndi a wolemba Ndi Kenh [Tú Kềnh], koma malinga ndi kufunsa kwathu anthu ena, mtunduwu ndi wosiyana, popeza anthu omwe adafunsidwa amakhulupirira kuti Ly Toet [Lý Toet] ndi Xa Xe [Xã Xệ] adapangidwa ndi wolemba dzina wolembedwa kale Nguyen Gia Tri (?) [Nguyễn Gia Trí] yemwe adasaina zithunzi zake ndi anagraph monga Rigt kapena GTri (kuchokera ku dzina lake Gia Tri [Gia Trí]).

     Mwa ojambula a Phong Hoa [Phong Hoa] Magazini, kuphatikiza zolemba zowawa Nguyen Gia Tri [Nguyễn Gia Trí], analinso opweteka Kwa Ngoc Van [Tô Ngọc Vân] yemwe adalemba maina ake a cholembera Ai Wanga [Myi Wanga] ndi Kwa Tu [Tô Tử], ndi wopweteka wina yemwe adasaina Mwana Wamawonekedwe [Mwana wa Dong] - cholembera dzina la wolemba Nhat Linh [Nhất Linh]. Chifukwa chake, ndi mtundu wanji wolondola kwambiri, ndipo tikuyenera kudikirira malingaliro a atolankhani ndi abambo odzilemba omwe amadzikhudza okha ndi anthu oseketsa awiriwo.

     Kutha kudzinyenga tokha - kumasewera nthabwala ndi zopanda pake zomwe tili munthawi yomwe dziko lathu likusintha - izi zikuwonetsa kulimba, komwe kuli ngati chida chodzitetezera chachinsinsi chomwe tili nacho tikakumana ndi mavuto, izi zitilola ife kuti tidzagonjetsedwe. Ndikufunafuna kuti mumvetsetse bwino anthu awiriwo Ly Toet [Lý Toet] ndi Xa Xe [Xã Xệ], cholinga chathu sikunamizira anthu abwinowa komanso osavuta, koma tikufuna kutsata kuthamangitsidwa ndi chilankhulidwe ndi mayendedwe abwana osokonekera omwe akufuna kuphunzira kuchita zinthu modekha.

Ly Toet [Lý Toet]: - Ndiko kulondola kuti mukadaphunzira kuphunzira kusambira, muphunzira mwachangu kwenikweni?
Xa Xe [Xã Xệ]: - Chifukwa chiyani?
Ly Toet [Lý Toet]: - Chifukwa muli ndi mimba ngati buluni!
(Malinga ndi Today Magazine lofalitsidwa mu 1936-1937- Issue No. 75 - Tsamba 718).

ONANI ZAMBIRI:
Version Mtundu waku Vietnamese: Đi tìm "GIA PHẢ" của hai nhân vật ảo LÝ TOÉT và XÃ XỆ

(Nthawi zochezera 2,131, maulendo a 1 lero)